Пернетақтамен мәтін жазуды енді бастаған адам жиі екі батырманы шатастырады: Caps Lock пен Shift. Бұл батырмалар бір-бірінен ерекшеленеді және қолдану мақсаты да әртүрлі.
Caps Lock батырмасының қызметі қандай?
Caps Lock пернетақтаның сол жағында орналасқан және үлкен әріптермен жазуға арналған арнайы батырма. Caps Lock батырмасын бір рет басқаннан кейін сіз пернетақтадан енген әріптердің бәрі үлкен (бас) әріп болып жазылады. Оны қайтадан кішірейту үшін Caps Lock тағы бір рет басылуы керек.
Caps Lock дұрыс қосылғанда пернетақтада арнайы жарық белгісі (индикатор) жанады немесе экранда Caps Lock іске қосылғаны туралы белгі шығады.
Caps Lock-ты қолдану мысалы:
— Егер сіз мәтінді толығымен үлкен әріптермен тергіңіз келсе, мысалы: «БАРЛЫҚ ӘРІПТЕР ҮЛКЕН ӘРІППЕН ЖАЗЫЛҒАН».
— Құжаттарда тақырыптарды немесе маңызды сөздерді белгілеу үшін де жиі пайдаланылады.
Shift батырмасының міндеті қандай?
Shift пернетақтаның сол жақ және оң жақ төменгі бөлігінде екі жерде орналасады, ол үлкен әріпті бір рет жазу үшін қолданылады. Shift батырмасын басып тұрып жазған әрпіңіз бас әріп болып шығады. Батырмадан қолыңызды алып тастағаннан кейін қалған мәтін әдеттегідей кіші әріппен жазылады.
Shift батырмасының негізгі қызметі және қолданылу мысалдары:
— Әр сөйлемнің басындағы бірінші әріпті үлкен әріппен жазу (мысалы, «Қазақстанның астанасы – Астана.»).
— Адам есімі, жер-су атаулары секілді жекеше атауларды бас әріппен жазу (мысалы: Алматы, Ержан, Алатау тауы).
— Пернетақтада сандар мен тыныс белгілердің үстінде орналасқан арнайы символдарды жазу («!» белгісі үшін Shift+1, «?» үшін Shift+, батырмаларын пайдалану қажет).
Caps Lock пен Shift арасындағы нақты айырмашылық
1. Әріптердің өлшемі және қолдану:
— Caps Lock — ұзақ мәтінді үздіксіз және толық бас әріппен теруге қолайлы.
— Shift — мәтіндегі жеке әріптерді немесе арнайы символдарды теру кезінде қысқа уақытқа ғана қолданылады.
2. Басқару тәсілі:
— Caps Lock бір басу арқылы іске қосылады және қайта өшіру үшін тағы бір рет басу қажет.
— Shift батырмасын пернені басқан кезде ұстап тұрамыз, әрі қарай жібергенде автоматты түрде өшеді.
Кең таралған өмірлік мысалдар
Мысал 1: Электронды поштаны теру кезінде үлкен әріппен жазылған мәтін айқайлау деп саналады, сондықтан Caps Lock батырмасын орынсыз басып алудан абай болу керек.
Мысал 2: Caps Lock пернесін байқамай қосып қойған болсаңыз, құпия сөздерді енгізгенде қате болуы мүмкін. Сондықтан логин немесе құпия сөз енгізу алдында Caps Lock қосулы ма, өшірулі ме, тексеріп алыңыз.
Пернетақтаны тиімді пайдалануға арналған кеңестер
— Бас әріппен атаулар, арнайы терминдерді терген кезде Shift операциясы жылдам әрі ыңғайлы.
— Толық атауларды, бас әріппен сөздерді ұзақ және жиі теру керек болған жағдайда ғана Caps Lock қолданасыз, мысалы ресми құжаттардың тақырыбы, кластағы тізімдегі фамилия сияқты атаулар тергенде қолданылады.
— Shift пернесін және арнайы таңбаларды жаттап алыңыз: Shift + 2 = «@», Shift + 3 = «#» және т.б.
— Бас әріппен теріп отырып, кіші әріпке қайта оралуды ұмытпаңыз, Caps Lock қосулы екенін көріңіз де, өшіріңіз.
Caps Lock және Shift екі пернесін ажыратып, нақты қолдану білсеңіз, сіздің компьютерде мәтін теру жылдамдығыңыз бен қатесіз жазу қабілетіңіз едәуір жақсарады. Пернетақтаны теруде үнемі осы кеңестерді ескеріңіз, сонда мәтін жазу оңай әрі жылдам болады.