Компьютерді дұрыс қайта жүктеу және өшіру — бұл әр пайдаланушы білуі қажет негізгі ережелердің бірі. Компьютермен жұмыс істеп бастаған кезде бұл әрекеттерді дұрыс орындамау операциялық жүйенің немесе құрылғының істен шығуына себеп болуы мүмкін.
Компьютерді қайта жүктеу қашан қажет болады?
Көптеген жағдайда қайта жүктеуді жасау компьютерде жаңа бағдарламаларды орнатқан соң міндетті қадам болып табылады. Бағдарлама дұрыс іске қосылуы үшін жүйе қайтадан жүктеледі.
Сонымен қатар, егер компьютер баяу жұмыс жасаса немесе қандай да бір бағдарлама қатып қалса, жүйені қайта жүктеу оның жұмысын жақсартады.
Қайта жүктеудің негізгі жолдары:
1. Бастау батырмасын басу арқылы қайта жүктеу:
— Windows жүйесінде экранның сол жақ төменгі бұрышындағы «Бастау» батырмасын басамыз.
— Ашылған мәзірден «Өшіру» (немесе «Қуат көзі» белгісі) батырмасын таңдаймыз.
— Мұнда «Қайта жүктеу» таңдаймыз.
2. «Ctrl + Alt + Delete» пернелері арқылы қайта жүктеу:
— Компьютер жұмыс кезінде қатып қалғанда осы үш батырманы қатар басамыз.
— Ашылған экраннан төменгі оң жақтағы «Қуат» белгісін басып, содан кейін «Қайта жүктеуді» таңдаймыз.
Кейбір пайдаланушылар қате жасап, компьютерді өшіру үшін электр қуатын тікелей ажыратып тастайды немесе «POWER» батырмасын ұзақ басып тұрады. Бұл зиянды әдіс, себебі маңызды файлдарды бүлдіріп, операциялық жүйенің зақымдалуына әкеледі.
Дұрыс компьютер өшіру тәртібі қандай?
Компьютерді дұрыс өшірудің негізгі ережелері:
— Барлық ашық тұрған файлдарды және бағдарламаларды жабыңыз.
— «Бастау» мәзіріне кіріп, «Қуат» белгісін басыңыз.
— «Өшіру» батырмасын таңдаңыз және компьютердің толық сөнуін күтіңіз.
— Тек осыдан соң ғана электр желісінен ажырата аласыз.
Windows жүйесіндегі қосымша өшіру командалары:
— Alt + F4 пернелері тіркесімін басқанда «Windows жүйесін жабу» терезесі шығады, сол жерден қажетті әрекетті таңдап, «OK» түймесін басыңыз.
Компьютерді міндетті емес жағдайда қайта-қайта қайта жүктеу немесе өшіру ұсынылмайды. Бұл компьютердің қатты дискісіне (Hard disk) және SSD дискілеріне шамадан тыс жүктеме түсіруі мүмкін.
Компьютерді күн сайын немесе күніне бірнеше рет ретсіз қайта қосып отырған дұрыс емес. Егер жүйе бірқалыпты жұмыс жасап тұрса, компьютерді ұйқы режиміне жіберу жеткілікті. Бұл жағдайда кейін жұмысыңызды жылдам жалғастыруға болады.
Қандай жағдайда компьютерді авариялық өшіреміз?
Кейде компьютер «қатып қалғанда» ешқандай командаға жауап бермейді. Осындай төтенше жағдайда ғана электр қуатын ажыратуға тура келеді:
— POWER батырмасын шамамен 5-10 секунд бойы үзіліссіз басып ұстаңыз.
— Құрылғы толық өшкен соң шамамен 20-30 секунд күтіп, содан кейін қайта қосуға болады.
Бұл әдіс тек төтенше жағдайда ғана қолданылады. Себебі оны жиі қолдану файлдардың зақымдалуына, ақпараттың жойылуына, сонымен қатар қатты дискі (HDD немесе SSD) құрылғысының тез ескіруіне әкелуі мүмкін.
Ноутбукты пайдалану кезінде тағы бір маңызды ереже бар: егер ноутбук ұзақ қатып қалып, қайта жүктемесе, алдымен қуат көзін ажыратыңыз, содан кейін аккумуляторды алып тастаңыз. Аккумулятор алынбайтын болса, бірнеше секунд бойы power батырмасын басып ұстап тұру жеткілікті.
Компьютерді қолдану тәжірибеңізді жақсарту үшін мына қарапайым кеңестерді есте сақтаңыз:
— Аптасына кемінде бір рет компьютерді толық өшіріп, шамалы уақыт тынықтырып алыңыз.
— Операциялық жүйеде жаңарту (Windows Update) орнатқаннан кейін міндетті түрде компьютерді қайта жүктеңіз.
— Егер сіздің компьютеріңіз тым баяу қосылып жатса, автоматты түрде қосылатын бағдарламаларды тексеріп, қажет емесін өшіріңіз.
Қысқаша ұсынымдар:
— Тек стандартты (ойластырылған) әдістер арқылы өшіру және қайта іске қосу қажет.
— Электр қуатын өшіру тек мәжбүрлі жағдайда қолданылады.
— Құрылғының өмірі мен қауіпсіз жұмысы дұрыс қайта іске қосу және өшіру ережелеріне байланысты.